Dân gian lưu truyền sự tích “cá chép hóa rồng” hay “cá chép vượt Vũ Môn” để nói đến việc việc cá chép hóa thành rồng bay lên trời. Cá chép hóa rồng mang ý nghĩa thăng hoa, là tượng trưng của tinh thần vượt khó, kiên trì, bền vững, đồng thời cùng lúc hình tượng cho nhân cách thanh cao, tiềm ẩn, nhắm tới một kết quả tốt đẹp.
Nhân ngày tết ông Công ông Táo 23 tháng Chạp, hãy cùng nhau tìm hiểu sự tích và ý nghĩa thâm sâu sau sự tích “cá chép vượt Vũ Môn”.
Hai mẩu chuyện thần thoại cổ xưa về sự việc tích “cá chép vượt Vũ Môn”
Tương truyền, tại vùng đất Thần Châu có một con sông linh thiêng được đặt tên là sông Hoàng Hà. Từ trên cao nhìn xuống, sông Hoàng Hà chảy từ tây sang đông, uốn lượn, khúc khuỷu tựa như con rồng đang bay lượn giữa ngàn mây.
Ở vùng trung du Hoàng Hà có một ngọn núi tên là Long Môn, nghĩa là ‘‘Cửa rồng’’. Vì sao lại mang tên gọi này? Tục truyền rằng lúc Đại Vũ trị thủy, ông đã xẻ núi cho nước chảy xuyên qua khe đá, tạo lên cảnh tượng vô cùng hùng vĩ. Vì chỉ có Thần Long mới mà thậm chí vượt qua, nên thường gọi là Long Môn.
Người ta nói, cá chép trên sông Hoàng Hà mà mà thậm chí nhảy qua Long Môn được thì sẽ hóa rồng. Nhưng Long Môn lại là một vách đá cao sừng sững, sông Hoàng Hà đổ đến phía trên tuôn trào như thác, dòng nước ồ ạt đổ xuống mãnh liệt như thiên binh vạn mã. Cá chép muốn bơi ngược được thác nước ấy mà vượt qua được Long Môn thì khó hơn cả lên trời. Bởi vậy đó phải là một con cá chép có nội lực siêu phàm, sự bền vững và kiên trì, có cả trí và dũng.
Tích xưa kể rằng, con cá chép ấy có ngậm một viên thần châu, và phải mất hàng vạn năm, hàng nghìn, ức năm mới mà thậm chí xuất sinh một con cá chép như vậy. Và cá chép ấy đã vượt Vũ Môn quan thành công, đã hóa rồng.
Mẩu truyện về chú cá chép vượt Vũ Môn và được hóa rồng giúp cho toàn bộ những con cá chép khác trên sông Hoàng Hà ngày đêm nỗ lực nỗ lực để vượt được Vũ Môn. Có những chú bị trầy vây, tróc vẩy, có những chú bị chết, và có cả những chú cá vừa tìm thấy liền bỏ cuộc.
Từ sông Hoàng Hà đi về hướng tây nam có một khu danh lam thắng cảnh tên thường gọi Miếu Hiệp, còn được gọi là Diệu Hiệp. Miếu Hiệp nổi tiếng với hình ảnh hai ngọn núi phượng hoàng cao chót vót bên bờ sông, tối ưu trên nền trời, trông tương tự như một tấm tranh sống động miêu tả những chú cá chép vượt vũ môn. Này là hai ngọn núi tráng lệ, hùng vĩ với những vách đá xếp ông chồng lên nhau, tựa như đang đâm thẳng lên trời. Những mỏm núi đá kỳ lạ giống cánh cửa đang mở ra làm khác nước ngoài cảm nhận như lạc vào xứ sở thần tiên.
Ngoài sự tích cá chép vượt Vũ Môn kể trên còn tồn tại một mẩu chuyện cảm động và tuyệt đẹp trong thung lũng tuyệt vời này:
Cách phía trên lâu lắm rồi, người dân cư ngụ dọc hai bờ sông Long Khê đều phải sở hữu một cuộc sống thường ngày vô cùng đầm ấm no đủ, an cư lạc nghiệp. Nam thì làm ruộng, nữ thì ươm tơ dệt vải.
Một năm nọ, không biết từ đâu bay tới một con ác long vô cùng tàn ác. Nó không chỉ có hô mưa gọi gió phá hoại mùa màng, mà còn ăn thịt người dân, sát hại sinh linh vạn vật, làm cả vùng thung lũng không khí ngột ngạt, không hề cảnh yên bình như xưa. Hằng năm cứ vào trong ngày mùng 6 tháng 6, nó bắt dân làng phải cống nộp một nhỏ bé trai và một nhỏ bé gái, 10 con bò lớn, 100 con lợn, dê và nhiều lễ vật khác. Nếu không tuân theo yêu cầu, nó sẽ há miệng phun lửa nuốt chửng người và động vật, phá hủy thôn làng. Sự hung tàn của nó làm dân chúng oán thán thấu trời thấu đất, mong được Thần Phật bảo lãnh.
Ở trấn Long Khê Hạp Khẩu có một cô nhỏ bé rất thông minh và xinh đẹp tên thường gọi Ngọc Cô. Với quyết tâm tìm cách trừ bỏ con ác long này, cô nhỏ bé đã nhiều lần lên Vân Đài tìm kiếm sự trợ giúp của tiên tử nhưng đều không thấy. Dù thất bại nhiều lần, cô nhỏ bé vẫn không nản lòng và tiếp tục hạ quyết tâm tìm kiếm. Cảm động trước việc thành tâm kiên định ấy, ngày nọ Vân Đài tiên tử đã xuất hiện và chỉ cho cô nhỏ bé cách diệt trừ con ác long. Tiên tử nói: “Cách thôn khoảng hơn ngàn dặm có một động cá chép, con hãy đi tới đó tìm gặp cá chép tiên tử, vị ấy mà thậm chí trợ giúp con hoàn thành ý nguyện”.
Ngọc Cô nói lời từ biệt với Vân Đài tiên tử, trèo đèo lội suối, không quản hiểm nguy vất vả tìm tới động cá chép và gặp cá chép tiên tử trình diễn nguyện ý của tôi. Cá chép tiên tử nói với cô: “Con muốn trừ hại cho bách tính muôn dân là việc làm vô cùng tốt đẹp, bởi vậy con phải hy sinh phiên bản thân mình. Con có đồng ý làm như vậy không?”. Ngọc Cô không do dự vấn đáp: “Chỉ việc mà thậm chí trừ hại cho dân làng, thịt nát xương tan con cũng cam lòng”. Cảm động trước việc chân thành và cương quyết của cô ý nhỏ bé, cá chép tiên tử gật đầu hài lòng, phun ba giọt nước trắng lên trên người cô nhỏ bé. Tự nhiên cô nhỏ bé hình thành một chú cá chép đỏ vô cùng xinh đẹp.
Cá chép nhỏ bơi ngược dòng mà lên, trải qua bảy bảy bốn mươi chín ngày đã bơi về tới quê nhà. Này là vào sáng sớm ngày 6 tháng 6, cá chép lắc mình biến trở lại hình dáng thuở đầu thì thấy người dân trong thôn đang sẵn sàng đồ cúng tế ác long: Một nhỏ bé trai một nhỏ bé gái, 10 con bò lớn, 100 con lợn, dê. Người dân trong thôn khua chiêng đánh trống, một trận cuồng phong thổi đến như thể con rồng hung tàn sắp xuất hiện. Tìm thấy cảnh tượng này, hai nhỏ bé trai và gái mặc quần áo đỏ sợ hãi khóc òa.
Tìm thấy dân làng mang tới bữa ăn thịnh soạn, con ác long sớm đã chảy nước miếng bèn đắc ý há miệng. Vào đúng khoảnh khắc ngàn cân treo sợi tóc này, Ngọc Cô tiến về phía trước, ngăn chặn những bậc phụ lão hương thôn trong làng và nói với họ: “Mọi người hãy tạm đợi ở phía trên, để tôi đi thu phục con yêu tinh hại người này”.
Vừa dứt lời, Ngọc Cô liền nhảy xuống nước và hình thành một con cá chép đỏ to lớn, bay vọt lên nhằm mục đích hướng con ác long mà lao tới, chui thẳng vào bụng nó. Ở trong bụng con rồng tàn ác, cá chép nhỏ đâm vào hướng đông lại đâm vào hướng tây, làm lục phủ ngũ tạng của nó bị dập nát. Con ác long liều mình giãy giụa, lăn lộn khắp khu vực nhưng đều vô ích, sau cùng bị Ngọc Cô kết liễu. Tuy vậy phiên bản thân cô nhỏ bé cũng trở nên chôn vùi trong bụng con ác long này.
Từ đó trở đi, dân chúng mới được sống an cư lạc nghiệp. Để tưởng nhớ Ngọc Cô đang không quản tính mệnh phiên bản thân mà hy sinh cho bách tính, người dân đã xây dựng một ngôi đền cá chép trên sườn núi Hạp Khẩu. Cho tới nay tại nơi Ninh Hà, mẩu chuyện về cá chép vượt Long Môn này vẫn được Viral thoáng rộng.
Hàm ý ẩn sâu của hình tượng cá chép vượt Long Môn
Cá chép là con vật đem lại sự sung túc, tài lộc, suôn sẻ. Chẳng những vậy cá chép được xem là con vật của Trời vì đã thắng cuộc thi và trở thành rồng, nên là vật cưỡi của ông Táo lúc ông Táo về Trời. Rồng là con vật truyền thuyết, linh thiêng, nên nó có được sự tôn sùng của con người, nhưng cá chép cũng không kém phần.
Theo quan niệm phương Đông, cá chép hình tượng cho tình hình sức khỏe và tài lộc. Trong đường quan lộ, cá chép là tượng trưng của sự thăng tiến, công danh. Bởi vậy người ta thường xem hình ảnh cá chép hóa rồng là tượng trưng của sự mạnh khỏe và sung túc, thịnh vượng, thăng tiến trong học hành, thi cử, công danh và suôn sẻ về tài lộc trong thương mại.
Cá chép cần “bơi ngược dòng”, còn con người thì cần học cách “phản bổn quy chân”, rũ bỏ những cái xấu xa bại hoại mà tìm về với phiên bản tính ban sơ của tôi, này là Chân, Thiện, Nhẫn. Con người từ lúc sinh ra ai cũng mang trong mình những phẩm chất ấy. Nhưng cùng theo sự phát triển của xã hội, ai cũng nghĩ rằng mình đang tiến lên nhưng kỳ thực là thụt lùi. Lúc đạo đức không hề, chuẩn chỉnh mực của mình bị hạ thấp, con người sẽ mãi mãi tương tự như loài cá, chịu hạn chế trong sông hồ mà không thể thoát ra ngoài.
Tương tự cá chép muốn hóa rồng thì phải vượt Vũ Môn. Con người muốn nhảy thoát khỏi khu vực trần thế để trở thành một sinh mệnh cao tầng thì phải tu luyện. Quy trình tu luyện là một chặng đường gian nan, nhưng lúc khó khăn qua đi thì huy hoàng sẽ tới. Người chân tu sau cùng sẽ đắc Đạo, thăng thiên, như cá chép hóa rồng.
Kiên Định (DKN TV )
Theo Secretchina
TRANH.KINGGEMS.VN
Hotline: 0962 814 888
Nguồn: https://kinggems.vn